Vanmiddag zat ik, na een wandeling door het Loetbos, met drie van mijn kinderen in een restaurant achter een heerlijke mok warme chocolademelk. Heerlijk! Naast ons tafeltje stond een nep-kerstboom met een piek waaruit nepsneeuw spoot (piepschuim). Grappig, net alsof het echt sneeuwde. Op een handgeschreven bordje stond dat we dat ding niet mochten aanraken. En er stond netjes 'a.u.b.' bij. Toen ik die drie letters op me in liet werken, dacht ik: dat klopt eigenlijk niet!
Je hebt zo van die afkortingen, die ingesleten zijn, maar taaltechnisch fout! En dan bedoel ik niet die muggenzifterige discussies over of je ds. drs. dr. prof. ir. en ing. wel of niet met een punt schrijft. Sommigen zeggen dan: het is een afkorting, dus een punt, anderen zeggen dat punten alleen aan het einde van een zin thuishoren. Maar je hebt ook een heel merkwaardige middenstroom, die er het complete woord bij leggen en dan zeggen: ds (dominus), drs (doctorandus), dr (doctor) en ir (ingenieur) behoren niet met een punt, want die eindigen ook op dezelfde letter als waarmee het complete woord eindigt. En prof. (professor) en ing. (ingenieur) behoren wél een punt te krijgen, omdat ze daadwerkelijke afkortingen zijn, middenin het woord. De punt suggereert dan als het ware dat er nog wat achteraan komt. Dat laatste vind ik niet. Een afkorting is een afkorting; en elke afkorting behoort een punt te krijgen, om daarmee aan te geven dat het een afkorting is. Ja, eigenlijk ook cm. en mm., almede kg., l. en zelfs m.!
Maar er zijn ook van die samengestelde afkorting: z.o.z. (zie ommezijde), of d.w.z. (dat wil zeggen). In al dit soort gevallen zijn brokken van het woord afgekort tot 1 letter. En om aan te geven dat er meer komt na elke letter, wordt er driemaal een punt gezet. Ook engelsen, duitsers en fransen doen dat: u.s.w. (und so weiter), s.v.p. (s'il vous plaît), s.o.s. (safe our souls).
Maar nu dat bordje bij de kerstboom van vanmiddag: a.u.b.. (let er ook op dat aan het einde van de regel er nog een sluitpunt komt, dus twee punten!) Klopt die afkorting eigenlijk wel helemaal? Waar is het de afkorting van? A.u.b.: als het u belieft. Ik snap best dat de afkorting a.h.u.b. niet echt lekker bekt, maar a.u.b.… Die punt achter de 'a' snap ik: a. = als. Die punt achter de 'b' ook: b. = blieft of belieft. Maar die punt achter de u? Waar komt die vandaan? Of liever, waar staat die voor? Wat wordt er afgekort met die punt? Voelt u? Dat schoot nu vanmiddag door me heen en ik snapte niet waarom nog nooit iemand daar over was gevallen. Het zal wel met die lastige fransen te maken hebben, die s.v.p. netjes met drie formeel juiste punten afkortten. Maar wie buitenlands vertaalt naar nederlands, moet niet 1-op-1 alles over willen nemen! Ik houd het bij a.u b., maar als u die spatie verwarrend vindt, mag u die wel weglaten, hoor! Krijg je a.ub. Hooguit dat een of andere taalhark u zal vragen waar ub. de afkorting dan toch wel van is…
